ΕΝΟΤΗΤΑ 1η
Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΥ σελ. 10-13
► Εξελίξεις στην Ευρώπη κατά τον 17ο – 18ο αιώνα
Α. Οικονομία Αύξηση πληθυσμού
√
Μεταβολές στην αγροτική οικονομία → αγροτική επανάσταση
√ Τριγωνικό εμπόριο ( Ευρώπη, Αφρική, Αμερική) + εσωρετικό εμπόριο
√ Συσσώρευση κεφαλαίου στα χέρια των επιχειρημστιών
√ Μεταβολές στη διαδικασία μεταποίησης προϊόντων (χρήση μηχανών)
√ Εκβιομηχάνιση → βιομηχανική επανάσταση
Β. Κοινωνία ► √ Ενίσχυση αστικής τάξης
√ Προσπάθεια αριστοκρατίας να
διαφυλάξουν τη θέση τους
Γ. Πολιτική ► Στασιμότητα
Παντού
βασιλεία (απόλυτη μοναρχία), εκτός από Μ. Βρετανία
Δ. Πολιτισμός ► πρόοδος φυσικών επιστημών
√ Φράνσις Μπέικον → πείραμα
√ Ρενέ Ντε Καρτ → αμφιβολία-σκεπτικισμός
√ Τζον Λοκ → φυσικά δικαιώματα
√ Ισαάκ Νιούτον → επαγωγική μέθοδος, νόμος
παγκόσμιας έλξης
Το κίνημα του Διαφωτισμού
► Βασικές αρχές του : α. απόρριψη
αυθεντίας
β. κριτική
γ. ορθός λόγος
δ. πεποίθηση
προόδου
► Επηρέασε όλους τους τομείς της κοινωνίας
και είχε ως επίκεντρο τη Γαλλία
► Εκπρόσωποι → Ρουσό, Βολτέρος, Ντιντερό, Μοντεσκιέ & Ντ’
Αλαμπέρ
► Διαφωτισμός και
πολιτική → έδωσε επιχειρήματα στην ανερχόμενη αστική
τάξη για συμμετοχή στην εξουσία, αφού πρώτα μίλησε για τα φυσικά δικαιώματα του
ανθρώπου
√ Τζον Λοκ (μετριοπαθής) → κοινωνικό συμβόλαιο, δικαίωμα αντίστασης
√ Ρουσό (ριζοσπαστικός) → γενική βούληση
√ Μοντεσκιέ → διάκριση των
εξουσιών
√ φωτισμένη δεσποτεία (Φρειδερίκος Β της Πρωσίας, Μαρία Θηρεσία
της Αυστρίας, Αικατερίνη Β΄ της Ρωσίας)
► Διαφωτισμός και θρησκεία
· Ντεϊσμός
· Ανεξιθρησκία
► Διαφωτισμός και
εκπαίδευση √ Ρουσό (΄΄Αιμίλιος΄΄)
· Ο μαθητής οδηγείται
στη γνώση με προσωπική παρατήρηση
· Ο δάσκαλος γίνεται καθοδηγητής
► Διαφωτισμός και οικονομία √ Άνταμ Σμιθ (΄΄Έρευνες για τη φύση και τα αίτια του
πλούτου των εθνών (1776)΄΄)
· Φυσιοκρατία (οικονομικός φιλελευθερισμός
/ γάλλος Κενέ) ≠ μερκαντιλισμός
(κρατικός παρεμβατισμός)
► Εγκυκλοπαίδεια
· Συλλογική έκφραση του
Διαφωτισμού σε 33 τόμους
· Ντιντερό, Ντ’ Αλαμπέρ
► Η επίδραση του Διαφωτισμού
· Ο Διαφωτισμός διαδόθηκε
σε Ευρώπη και Αμερική στα ανώτερα κοινωνικά
στρώματα (αστούς και λίγους προοδευτικούς ευγενείς) και στα κοινωνικά στρώματα
(εκλαΐκευση επιστημονικών θεωριών) .
· Οι ιδέες του ενέπνευσαν
την αμερικάνικη και γαλλική επανάσταση .